ترجمان دانش

عنوان طرح:

مقایسه سطح ویتامین D و سطح ANA در بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی و افراد سالم 

مجری طرح:

دکتر طاهره نصرت زهی 

تهیه نشست خبری:

دکتر بیتا مودی

تاریخ انتشار:

۱۴۰۳/۱۲/۵

لینک مستندات:

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9949789/

کاری از واحد ترجمان دانش علوم پزشکی زاهدان

- گفتگو با خانم دکتر طاهره نصرت زهی درباره مقاله با عنوان:

Serum vitamin D and antinuclear antibody level in oral lichen planus patients: a cross-sectional study.

خانم دکتر طاهره نصرت زهی مجری طرح تحقیقاتی با عنوان "مقایسه سطح سرمی ویتامین D و سطح ANA در بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی و افراد سالم" در گفتگویی به تشریح این طرح پرداخت. 

1-با تشکر از حضور در این مصاحبه، لطفا خودتان را معرفی کرده و سوابق علمی، پژوهشی، اجرایی و عملی خود و فعالیت های مرتبط با این پژوهش را بیان کنید؟

با سلام و تشکر از شما ، من دکتر طاهره نصرت زهی استاد تمام بیماریهای دهان و فک و صورت و مدیر گروه بخش بیماریهای دهان دانشکده دندانپزشکی هستم ، با 14 سال سابقه آموزشی و تدریس در دانشکده دندانپزشکی زاهدان و دارای 64 مقاله علمی – پژوهشی داخلی و خارجی و 1 برگ سبز اختراع داخلی

دراین مطالعه سطح سرمی ویتامین D و سطح ANA در بیماران مبتلا به لیکن پلان که یک بیماری خودایمنی بوده و پیش سرطانی محسوب می شود، اندازه گیری و با افراد سالم مقایسه گردید.

2-دلیل اصلی شما برای انتخاب این طرح تحقیقاتی چه بود و چه کسانی در این پژوهش یاری دهنده شما بودند؟

از بین ویتامین ها، نقش ویتامین D در درمان بیماریهای اتوایمیون بسیار مورد توجه بوده است، از آنجایی که مطالعات در مورد سطح سرمی ویتامین D وANA در بیماران مبتلا به لیکن پلان اندک بود و همچنین شواهد اپیدمیولوژیک نشان می داد که ارتباط معنی داری بین کمبود ویتامین D و بروز بیماریهای خود‌ایمنی وجود دارد این طرح انجام گردید. 

3-پژوهش تان را معرفی کرده و با معرفی ویژگی ها و نوآوری های آن در خصوص موضوعات و محورهای آن شرح دهید

بیماری لیکن پلان یک بیماری خود ایمنی التهابی مخاط دهان و پوست می باشد که علی رغم گزارش تأثیر فاکتورهای اتیولوژیکی مختلف در بروز آن، هنوز پاتوژنز دقیق این بیماری به طور کامل مشخص نشده است ویتامین D به عنوان یکی از پروهورمونهای استروئیدی، میتواند در تشخیص بعضی از بیماریها به کار رود اما به ندرت در بیماری لیکن پلان مورد بررسی قرار گرفته است، لذا در مطالعه حاضر، سطح ویتامین D3 سرم و سطح ANA در بیماران مبتلا به OLP و افراد سالم مقایسه گردید.

 کمبود ویتامین D یک مشکل سلامتی جهانی بوده که در کشورهای با عرض جغرافیایی بالاتر به دلیل زاویه تابش خورشید، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. ارتباط کمبود ویتامین D با بیماریهای مختلف از جمله بیماریهای اتوایمیون گزارش شده است. تاکنون ویژگیهای سرکوب کنندگی و تنظیم کنندگی ویتامین D بر روی سلولهای مختلف بدن از جمله لنفوسیتهای B و T مشخص گردیده است. بیان مکرر گیرنده ویتامین D در لنفوسیتهای B و T فعال، نشان دهنده ایفای نقش مهم تنظیم کنندگی ویتامین D در سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی می باشد.

4-آیا این پژوهش به مرحله اجرا و بهره برداری رسیده است؟

بله. نتایج این پژوهش در قالب یک مقاله منتشر شده است.

5-این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟

با توجه به نقش تنظیم‌ کنندگی ویتامین D3 در سیستم ایمنی، ممکن است این ویتامین امکان جلوگیری از ایجاد بیماری‌های خود ایمنی را از طریق کنترل سیستم ایمنی داشته باشد.

6-انتظار شما از مسئولین و متولیان امور پژوهشی در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیت های مشابه چیست و چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید؟ 

 از معاونت محترم پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان جهت تصویب طرح تحقیقاتی و تأمین بودجه آن تقدیر و تشکر می گردد. طرح ریزی مطالعات کوهرت جهت درک بهتر نقش ویتامین D در OLP، در نظر گرفتن حجم نمونه بیشتر و نیز بررسی مولکولی و ایمونوهیستو شیمیایی گیرنده ویتامین D در تایپهای مختلف OLP در مطالعات آتی پیشنهاد می گردد.

7-اگر توضیح دیگری درخصوص برنامه های جاری، آینده و اهداف تان دارید در خاتمه این گفتگو بفرمایید: 

 از دیر باز تاکنون لیکن پلان دهانی به عنوان یک بیماری شایع دهان مورد توجه محققین بوده و در یافتن علل به روشهای درمانی مناسب جهت این بیماری به خصوص با عنایت به این مسئله که از این بیماری تحت عنوان ضایعات سفید و قرمز با توانایی تغییرات بدخیمی نام برده میشود، سعی شده است. در سالهای اخیر توجه محققین به جدا نمودن و دسته بندی ضایعات سفید و قرمزی است که فاقد علت مشخص باشد و یا این که دارای عللی همچون بیماریهای سیستمیک (قلبی - عروقی و دیابت)، مصرف داروها به ویژه NSAIDs ، هپاتیتهای مزمن (به خصوص هپاتیت C) ترمیمهای آمالگام، حساسیتهای غذایی و واکنشهای پیوند علیه میزبان باشد؛ در این ضایعات اگر بر اساس یافته های بالینی یک طرفه باشد، نمای قرمز (اریتماتو و اولسراتیو) داشته باشد، در دسته واکنشهای لیکنوئید ( (OLR و در غیر این صورت در دسته لیکن پلان ( (OLPقرار میگیرد. این تقسیم بندی بر اساس نظر WHO می باشد.

در مطالعات آتی سعی می گردد تا دو دسته اختلالاتی که از نظر بالینی و هیستوپاتولوژی مشابهند ولی به دو گروه جداگانه OLP و OLR تقسیم می شوند، مورد بررسی قرار گیرند تا در صورت تفاوت بتوان از آن به عنوان یک معیار ایمنولوژیک قوی از نظر حضور اتو آنتی بادیها معرفی کرد.

8- خلاصه ای از طرح تحقیقاتی و نتیجه آن در صورتی که موضوع تحقیق برای عامه مردم مورد استفاده باشد یا در امورات روزمره آنان نمود یابد و یا به دانستنی های مفید و قابل استفاده آنان اضافه نماید را ارائه فرمائید.

ویتامین D یا ویتامین نور آفتاب دارای خواص ضد سرطان است. تابیدن پرتوهای ماوراءبنفش نور خورشید، باعث ساختن ویتامین D می شود. ویتامین D ویتامینی محلول در چربی است با دو منشا داخلی و خارجی. منشا داخلی آن عبارتست از 7 دهیدروکلسترول که به عنوان پیش ساز ویتامین D در پوست موجود است و تحت تاثیر اشعه ماورابنفش آفتاب به کوله کلسیفرول تبدیل شده و همراه با ویتامین D با منشا خارجی، که در غذای فرد است، مسیری یکسان پیدا کرده و در کبد تبدیل به 25 هیدروکسی کوله کلسیفرول می گردد. بعداً در کلیه بسته به نیاز بدن و تحت تاثیر عوامل تنظیم‌گر موجود نظیر هورمون پاراتیروئید تبدیل به فعالترین نوع خود یعنی 1 و 25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول می گردد و اعمال زیست شیمیایی شناخته شده خود را در رابطه با تعادل کلسیم و فسفر و نیز حفظ و نگهداری بافتهای سخت بدن نظیر استخوان و دندان و همچنین تامین رشد طبیعی این بافتها اعمال می کند. در صورت طبیعی بودن کلسیم و فسفر، این مسیر طی نشده و شکل دیگری از ویتامین یعنی 24 و 25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول با فعالیت و اثری نامعلوم در کلیه ها تشکیل می شود. هرگونه اشکال در دریافت، جذب و روند تبدیل ویتامین D به اشکال فعال آن و پاسخ گیرنده های ویتامین D در بدن منجر به ظهور علائم و عوارضی می شود.

اگرچه تا دو دهه پیش تصوری از ارتباط ویتامین D و سیستم ایمنی وجود نداشت، بررسیهای روبه افزایش سالهای اخیر نشان از گستردگی نقش این ویتامین در سیستم ایمنی دارد. ویتامین Dیک هورمون پرواستروئیدی با اثرات چندگانه سیستمیک از جمله تنظیم سیستم ایمنی می باشد. تاثیر سطح سرمی این ویتامین بر روی پیشرفت بعضی از بیماریها از جمله پسوریازیس و سرطان دهان گزارش شده است. در این مطالعه سطح سرمی این هورمون در بیماران مبتلا به لیکن پلان که یک بیماری خودایمنی بوده و پیش سرطانی محسوب می شود، اندازه گیری ش. سطح سرمی ویتامین D ، در درصد بالایی از بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی کاهش نشان می دهد. با توجه به شیوع کمبود ویتامین D در سطح جامعه، تاثیر این کمبود در پاتوژنز بیماری نیاز به مطالعات وسیعتر دارد.

    ‌